معاملات فصلی چیست و چه کاربردی دارد؟
تعریف معاملات فصلی
معاملات فصلی به مجموعه اطلاعات مالی از خرید و فروش، قراردادها، واردات، صادرات و سایر مبادلات اقتصادی گفته می‌شود که مودیان مشمول مالیات موظف‌اند هر سه ماه یک‌بار آن‌ها را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. این گزارش به صورت الکترونیکی و در قالب فایل اکسل یا ورود مستقیم در سامانه TTMS ثبت می‌شود.
مبنای قانونی معاملات فصلی
بر اساس ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول، ملزم به ارسال صورت معاملات فصلی هستند. هدف این ماده ایجاد شفافیت مالی، جلوگیری از فرار مالیاتی، و به‌روزرسانی پایگاه اطلاعات مالیاتی کشور است. طبق قانون، عدم ارسال گزارش یا ارائه اطلاعات ناقص مشمول جریمه خواهد بود.
چه اطلاعاتی در گزارش فصلی ثبت می‌شود؟
اطلاعات گزارش معاملات فصلی شامل نام و مشخصات طرف معامله، شماره اقتصادی، شناسه ملی، مبلغ فاکتور، نوع کالا یا خدمت، شماره فاکتور، تاریخ معامله، نوع پرداخت و ... است. در معاملات بالاتر از حد نصاب سالانه، اطلاعات باید به صورت کامل و تفکیکی ثبت شود. در معاملات زیر حد نصاب، امکان ارسال تجمیعی نیز وجود دارد.
کاربردهای گزارش معاملات فصلی
- برای سازمان امور مالیاتی: جمع‌آوری داده‌های واقعی برای محاسبه مالیات، کشف فرار مالیاتی، و تطبیق اطلاعات بین مودیان
- برای مودیان: ثبت قانونی اطلاعات، جلوگیری از جریمه، تطبیق با دفاتر رسمی، تسهیل در بررسی اظهارنامه‌ها
همچنین، این گزارش به شناسایی دقیق زنجیره تأمین و تعاملات مالی کمک می‌کند که در ارزیابی دقیق مالیات بر ارزش افزوده و مالیات مستقیم نقش مؤثری دارد.
اهمیت ارسال صحیح معاملات فصلی
ارسال گزارش به‌موقع و بدون خطا، نه‌تنها از جرایم مالیاتی جلوگیری می‌کند، بلکه یکی از معیارهای سلامت مالی و انضباط مالیاتی یک کسب‌وکار محسوب می‌شود. استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری و آموزش پرسنل مالی می‌تواند احتمال خطا را به حداقل برساند.
جمع‌بندی
معاملات فصلی ابزاری کلیدی برای شفاف‌سازی فعالیت‌های مالی و حسابرسی دقیق مالیاتی است. تمامی مودیان موظف‌اند طبق قانون، گزارش فصلی خود را در مهلت مقرر و به‌صورت دقیق به سامانه مربوطه ارسال کنند. با رعایت این قانون، از جریمه‌های احتمالی جلوگیری شده و اعتبار مالیاتی کسب‌وکار نیز افزایش می‌یابد.
